Rynek magazynów energii rozwija się obecnie coraz dynamiczniej. Obecnie jednym z największych potentatów w Europie, jeżeli chodzi o urządzenia do przechowywania energii, są Niemcy. Zajmują aż 2/3 europejskiego rynku domowych magazynów energii. Wynika to m.in. z atrakcyjnego systemu dopłat w ich kraju.
Ponadto nasi zachodni sąsiedzi, którzy są daleko przed nami w energetyce odnawialnej, gdzie intensywny rozwój energetyki odnawialnej trwa od kilku lat, obecnie chętnie inwestują w systemy magazynów energii we własnych domach. Nasuwa się zatem pytanie, czy niedługo w Polsce magazyny energii również zyskają na popularności?
Do czego służą magazyny energii?
Zadaniem magazynu energii jest gromadzenie nadwyżek energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł oraz oddawanie ich, kiedy są potrzebne, czyli w okresach niedoboru.
Jednym z największych wyzwań sieci energetycznej, pracującej w systemie prosumenckim, jest niedopasowanie do zużycia energii. Polega to na tym, iż gospodarstwa domowe, będące producentami energii (prosumentami), oddają ją bezpośrednio do sieci, i w szczytowym momencie produkcji powodują ogromne obciążenia sieci. Przy dużej liczbie rozproszonych producentów OZE sieć podlega stałym przeciążeniom i cały układ może stać się niewydolny. Pojawia się wtedy sytuacja, że mamy duże nadwyżki energii, ale nie możemy jej ani odebrać, ani przesłać dalej.
W Polsce udział instalacji OZE w produkcji energii stanowi kilkanaście procent, dla porównania, w Niemczech aż 50% produkowanej energii pochodzi ze źródeł OZE. Z tego powodu u naszych sąsiadów, problem z niedrożnym systemem przesyłu i odbioru zielonej energii pojawił się już kilka lat temu.
Zarówno duże, jak i przydomowe magazyny energii, mają za zadanie buforowanie wyprodukowanej zielonej energii i wysyłanie jej do sieci w okresie niedoboru lub braku, co znacznie odciąża cały system i pozwala mu stabilnie pracować.
Z tego względu magazyny energii stają się dziś koniecznością.
Zalety domowych magazynów energii
Do głównych zalet domowych magazynów energii możemy zaliczyć:
- Przechowywanie energii na własny użytek
Domowy magazyn energii pozwala na większą niezależność energetyczną. Jak wynika z obserwacji, najwięcej z energii elektrycznej korzystamy wieczorem i nad ranem. W ciągu dnia pobór energii jest na ogół najmniejszy. Panele fotowoltaiczne natomiast produkują energię w dzień, a jej niewykorzystane nadwyżki są bezpośrednio magazynowane w buforze energetycznym (domowym magazynie). Następnie zmagazynowana energia jest oddawana w porze wzmożonego poboru energii, czyli wieczorem, w nocy, i o poranku.
- Stabilność energetyczna
Atutem posiadania domowego magazynu energii jest uniezależnienie się od nagłych wzrostów i spadków obciążenia w sieci energetycznej, które są dość powszechnym zjawiskiem. Ponadto w razie awarii mamy własne zasilanie energetyczne. Ten fakt jest szczególnie ważny dla zakładów produkcyjnych, gdzie przestoje wynikające z braku zasilania w prąd bardzo dużo kosztują firmę.
- Zyski finansowe
Mając własne nadwyżki energii, możemy je przechowywać i wykorzystać w okresach niedoboru energii, a tym samym uniezależnić się od operatora energetycznego. Nadprodukcja energii i jej magazynowanie staje się opłacalne, ze względu na jej dalszą odsprzedaż, chociaż w naszym kraju, taka opcja jeszcze nie jest praktykowana. Niemniej jednak, w przyszłości, kiedy rozproszony rynek energii się rozwinie, będzie można sprzedać część wytworzonej energii np. sąsiadowi. Obecnie w Niemczech powstają wirtualne banki energii, które umożliwiają tzw. indywidualny handel energią elektryczną pomiędzy użytkownikami. O tym w dalszej części artykułu.
- Wsparcie ochrony środowiska
Gdy tworzymy cały system produkcji i przepływu energii odnawialnej w naszym domu, to jednocześnie przyczyniamy się do zmniejszenia udziału konwencjonalnych źródeł energii, a tym samym emisji CO2. Ten aspekt jest szczególnie ważny dla dobra naszej planety i przyszłych pokoleń.
Wirtualne magazyny energii
Wirtualne magazyny energii zdobywają coraz większą popularność w niemieckich gospodarstwach domowych, a to za sprawą firmy Sonnen. Jest to niemiecki producent akumulatorów i baterii m.in. dla fotowoltaiki, autor systemu sterowania i zarządzania energią w domu, pozwalającym na tworzenie tzw. wirtualnego banku energii. W sierpniu 2019 roku w samych Niemczech Sonnen zainstalował tę technologię w 40 tys. gospodarstw domowych, z łączną pojemnością akumulatorów 400 MWh.
Sama metoda zarządzania i magazynowania przez wirtualny bank energii jest dość prosta. Polega ona na wymianie energii między gospodarstwami domowymi, co pozwala na koordynowanie i zbilansowanie potrzeb zużycia energii. Klienci (gospodarstwa domowe) mogą wymieniać się wirtualnie energią, której mają nadwyżki i w danym momencie nie potrzebują jej w swoim domu.
Wyprodukowane nadwyżki więc nie płyną anonimowo do sieci elektroenergetycznej, ale do tzw. wirtualnego banku energii lub wirtualnej puli energii słonecznej. Wszyscy członkowie społeczności mają założone wirtualne konta i oddają wyprodukowaną energię pod swoim loginem, również w okresie niedoboru pobierają tę energię z tego wirtualnego magazynu. Idea całego systemu zakłada możliwość bezpośredniego i łatwego dzielenia się energią między użytkownikami.